Objektivat e programit
Programi duhet të përmbushë objektivat e mëposhtëm:
Sigurimi i kontrollorëve të procesit të prodhimit të cilët janë të trajnuar për t’u përballur me të gjitha sfidat e prodhimit modern në industri të ndryshme
Hapja e mundësisë për rikualifikim të profileve që kanë problem punësimin
Rritja e atraktivitetit të ekonomisë maqedonase si destinacion për investime të huaja direkte në të ardhmen duke siguruar kuadro të kualifikuar
Shpjegimi i programit
Kontrollorët e procesit të prodhimit, si lidhje ndërmjet ekzekutuesve dhe menaxhmentit të mesëm, paraqesin një segment jashtëzakonisht të rëndësishëm në strukturën e ndërmarrjeve. Nëse kësaj i shtojmë fluksin e qasjeve të reja të prodhimit në dekadat e fundit (Menaxhimi i Lean, 6 Sigma, TQM, etj.), si dhe nevojën në rritje për të kuptuar dhe zbatuar dixhitalizimin në operacionet e përditshme, bëhet e qartë se sfidat me të cilat përballet kjo profili janë ata do të jenë gjithnjë e më të mëdhenj. Prandaj nevoja për modernizimin e arsimit të këtij profili. Në atë drejtim, në Fakultetin e Inxhinierisë Mekanike në Universitetin e St. Kiril dhe Metodij në Shkup po bëjnë përpjekje të vazhdueshme në drejtim të ecjes me trendet botërore në Inxhinieri Industriale dhe Menaxhment, fusha më e ngushtë e të cilëve është trajnimi që është objekt i këtij aplikacioni. Si shembull, është duke u zhvilluar projekti “Learning Factory for Improving Digital Competitiveness and Industry 4.0 Readiness of SMEs in Balkans” (financuar nga EIT Manufacturing – Horizon Europa), qëllimi kryesor i të cilit është krijimi i rrethit të parë koncentrik të të ashtuquajturat Fabrika e Mësimit dhe për të gjeneruar trajnime fillestare në lidhje me dixhitalizimin dhe Industrinë 4.0 (I4.0). Një tjetër projekt tashmë është aplikuar si vazhdimësi e historisë së suksesit, së bashku me partnerët rajonalë për krijimin e trajnimeve të reja. Pajisjet e ofruara në këtë aplikacion do të jenë përmirësimi i radhës i Fabrikës Mësimore dhe të gjitha pajisjet do të vihen në shërbim të trajnimeve të propozuara në këtë aplikacion. Me pajisje kaq moderne dhe me pjesën praktike të shpenzuar në kompani, kandidatët që do të përfundojnë trajnimin do të jenë plotësisht të përgatitur për të përballuar sfidat që sjell ky lloj vendi i punës, si dhe nevojat e ardhshme.
Në këtë mënyrë do të zhvillohet një koncept për Fabrikën Mësimore e cila mund të jetë qendër për (ri)trajnim dhe rikualifikim rajonal atraktiv të një game të gjerë të personelit të nevojshëm për industrinë maqedonase, që mund të jetë një përfitim serioz i këtij projekt-propozimi.
Programi i propozuar përbëhet nga 3 module, me kohëzgjatje prej 6 muajsh. Kjo do të thotë se kohëzgjatja totale e programit të propozuar është një vit kalendarik. Struktura e programit të propozuar bazohet në shembullin e trajnimeve bashkëpunuese dhe është dhënë në figurën 1.
Plani i programit
Nr. Modulet Numri i orëve të mësimit teorik Numri i orëve të mësimit praktik
1 Moduli 1: Bazat e Prodhimit 30 36
2 Moduli 2: Menaxhimi i prodhimit 30 36
3 Moduli 3: Simulimi i Menaxhimit të Procesit të Prodhimit 20 200
Gjithsej orë 80 272
Gjithsej (gjithsej orët e mësimdhënies teorike dhe praktike) 352
Figura 1: Struktura e propozim programit
Nga fotografia shihet se çdo modul do të realizohet me 3 qasje të përgjithshme:
Mësimdhënie teorike
Punë praktike në laborator
Punë praktike në kompani
Secili prej moduleve në Figurën 1 do të ketë një modul të caktuar përgjegjës. Detyrat e tij kanë të bëjnë me zbatimin pa probleme të të gjitha aktiviteteve të planifikuara (përgatitja, zbatimi i trajnimit, zbatimi i kontrolleve/provimeve dhe aktivitete të tjera, si shkrimi i raporteve për përgjegjësit e programit etj.). Programi do të ketë edhe një person përgjegjës për programin, i cili do të ketë përgjegjësi në lidhje me zbatimin e përgjithshëm të suksesshëm të programit, veçanërisht në pjesën e koordinimit të moduleve (përgjegjësve), krijimit të orarit vjetor të programit, analizës së zbatimit. të programit dhe duke bërë plane për zhvillimin e tij etj.
Orari vjetor i përmendur i programit duhet të sigurojë disponueshmërinë e kompanive në periudhën e planifikuar kohore. Gjithashtu duhet t’u ndihmojë dëgjuesve në planifikimin e aktiviteteve të tyre. Në kuadër të kësaj, është planifikuar që detyrat javore (gjatë periudhës kur ka trajnime) të reduktohen në ligjërata për dy ditë, me 4 orë. Për sa i përket trajnimit në kompani, siç tregohet në figurën 1, ai do të arrijë në 45% të kohëzgjatjes totale të trajnimit. Për ta vënë programin në dispozicion të një target grupi më të madh, pjesa praktike në kompani do të realizohet në praktika të përqendruara me kohëzgjatje 15-30 ditë në periudhën e verës.
Pas përfundimit të çdo moduli do të kryhet një test njohurish, qëllimi i të cilit është të kontrollohet aftësia e kandidatit për të kaluar në modulin pasardhës. Këto kontrolle do të kryhen nga personi përgjegjës i modulit. Gjithashtu, pas përfundimit të të gjithë modulit do të kryhet një inspektim i plotë. Ai do të zbatohet nga një komision tre anëtarësh, ku do të përfshihen personat përgjegjës nga institucioni arsimor
Rëndësia e programit me nevojat e tregut të punës
Me këtë rast do të ndalemi shkurtimisht në sfidat kryesore që motivuan krijimin e programit arsimor në këtë aplikacion dhe mbi bazën e të cilave u krijuan qëllimet tashmë të deklaruara.
Rëndësia e jashtëzakonshme e profilit dhe nevoja e madhe për të
Tashmë është thënë mjaft për këtë temë në paragrafin hyrës të seksionit “Shpjegimi i programit”. Përveç kësaj, mund të përmenden edhe dy gjëra të tjera:
Të drejtat janë që ne plotësojmë analizat që janë pjesë e procesit të specializimit të zgjuar të shtetit, ku përgatitja e Strategjisë së Specializimit Smart kryhet nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës në bashkëpunim me Ministrinë e Ekonomisë, nën kujdesin e Zëvendëskryeministri për Çështjet Ekonomike, koordinimin e departamenteve ekonomike dhe investimeve. Përgatitja e strategjisë mbështetet intensivisht nga Banka Botërore, GIZ dhe programi IME i financuar nga Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim. Në zbatimin e strategjisë marrin pjesë Fondi për Inovacione dhe Zhvillim Teknologjik, Banka Zhvillimore dhe institucione të tjera relevante. Trajnuesit janë pjesë e grupit të punës për fushën prioritare: Pajisjet elektrike dhe pjesët e makinerive – Industria 4.0, ku marrin pjesë 71 përfaqësues nga industria, akademia, institucionet qeveritare, dhomat dhe organizatat ndërkombëtare/bankat, përmes një analize (të bërë në vitin 2022). arriti në përfundimin se “Mungesa e stafit adekuat – pamjaftueshmëria e sistemit të arsimuar për teknologjitë e reja” dhe “Punonjësit e motivuar dobët dhe produktiviteti i dobët” janë disa nga mangësitë kryesore. Ky trajnim i propozuar do të ndikonte drejtpërdrejt në uljen e këtyre mangësive. Mundësitë shtesë nga analiza përfshijnë “Rritja e investimeve në staf” dhe “Zbatimi i MES (Manufacturing Execution Systems)”, ndër të tjera sugjerime dhe lidhen drejtpërdrejt me trajnimin e propozuar.
E dyta është se në sondazhin e një fokus grupi nga industria për nevojat e projektit Learn4SMEs të bërë në vitin 2022, fushat e Lean Industry 4.0, Industry 4.0 në planifikimin dhe menaxhimin e prodhimit, renditen si aspekte shumë të rëndësishme ku trajnimi në ndërmarrja duhet të rritet, dhe ato pjesërisht përkojnë me modulet e ofruara në program.
Në të gjitha këto aktivitete, propozuesit e trajnimit janë aktivisht të përfshirë, ndjekin trendet e reja në nivel ndërkombëtar, lidhen me partnerë që kanë shumë përvojë dhe marrin pjesë në përmirësimin e gjendjes ekzistuese, në nivel shtetëror.
Mungesa e edukimit adekuat për këtë profil
Ndryshe nga rëndësia e lartpërmendur, aktualisht sistemi arsimor i Maqedonisë nuk ofron trajnime të specializuara për këtë profil. Përvojat nga praktika thonë se ekzekutorët me më shumë përvojë shpesh vijnë në ato pozita, shpesh me arsim të mëparshëm joadekuat. Një praktikë e tillë ka një sërë disavantazhesh, por më e rëndësishmja është funksionimi përtej optimales në rrethanat e dhëna. Domethënë, zbatimi korrekt i qasjeve të lartpërmendura (Menaxhimi i thjeshtë, TQM, …), kërkon njohuri adekuate paraprake që kërkon më shumë se përvojë dhe trajnime të shkurtra të brendshme.
Sipas Entit Shtetëror të Statistikave (Rishikimi Statistikor: Statistikat e Popullsisë dhe Sociale – SONDAZH PËR ARSIMIN E TË RRITURVE, 2016 – T06), punonjësit me profesionet “Operatorë dhe montues makinerish dhe impiantesh” dhe “Teknikë dhe punëtorë të ngjashëm”, si profesione të lidhura me profilin që trajtohet në këtë propozim programi, ka marrë pjesë përkatësisht me më pak se 10% dhe 30%, në disa forma të arsimit dhe të nxënit gjatë gjithë jetës në vitin 2016 (si viti i fundit për të cilin jepen të dhëna të tilla). Një nga arsyet dominuese për këtë situatë mund të jetë mungesa aktuale e trajnimit të duhur.
Mungesa e fuqisë punëtore (kontrolluesit e procesit të prodhimit)
Reduktimi i numrit të maturantëve, së bashku me rritjen e interesit për të studiuar, lë një boshllëk të madh në plotësimin e nevojave për një profil të tillë. Nga ana tjetër, rritja e sipërmarrjeve dhe ardhja e investitorëve të rinj të huaj, me një qarkullim të madh prodhimi, e bën këtë profil edhe më të kërkuar.
Верификацијата истекува во 12 Maj, 2025
